



















XÍCH NGÁNG NEO TÀU BIỂN PHI 58
Xích neo tàu biển (hay còn gọi là dây xích neo) là một thành phần cực kỳ quan trọng trong hệ thống neo tàu, đóng vai trò giữ tàu ổn định tại một vị trí cố định trên biển hoặc trong cảng. Cùng với neo, nó tạo thành một hệ thống neo hoàn chỉnh, chịu đựng các lực tác động từ sóng, gió và dòng chảy. Một hệ thống xích neo hiệu quả phải đủ mạnh để giữ tàu an toàn trong mọi điều kiện thời tiết, đồng thời phải dễ dàng vận hành và bảo dưỡng.
Một bộ xích neo tàu biển thường được cấu tạo từ nhiều đoạn xích nối với nhau và có các bộ phận đặc biệt đi kèm. Cấu tạo chính của xích neo bao gồm:
Mắt xích thường (Common Link): Đây là các mắt xích hình bầu dục, là thành phần cơ bản và chiếm phần lớn chiều dài của dây xích.
Mắt xích có thanh giằng (Stud Link): Các mắt xích này được trang bị một thanh ngang (thanh giằng) ở giữa. Thanh giằng giúp tăng độ cứng và ngăn mắt xích bị xoắn hoặc biến dạng dưới tải trọng lớn. Loại mắt xích này được sử dụng phổ biến nhất cho xích neo tàu biển.
Mắt xích không có thanh giằng (Studless Link): Loại này thường được dùng cho các đoạn xích có đường kính nhỏ hơn hoặc cho các ứng dụng không đòi hỏi độ cứng cao.
Mắt xích nối (Joining Shackle/Connecting Link): Dùng để nối các đoạn xích lại với nhau. Có nhiều loại mắt nối khác nhau, phổ biến nhất là mắt nối kenter.
Mắt xích cuối (End Link): Nối xích neo với neo và với phần dây xích còn lại.
Mắt xích neo (Anchor Shackle): Dùng để nối mắt xích cuối cùng của dây xích với neo.
Mắt xích cáp (Cable Shackle): Nối dây xích với bộ phận cố định trên tàu (bit neo).
Các mắt xích thường được làm bằng thép đúc hoặc thép rèn, có độ bền kéo cao và khả năng chống mài mòn tốt.
Xích neo tàu biển có thể được phân loại dựa trên một số tiêu chí khác nhau:
Theo vật liệu chế tạo:
Xích thép carbon: Đây là loại phổ biến nhất, có độ bền và chi phí hợp lý.
Xích thép hợp kim: Được làm từ thép hợp kim, có độ bền cao hơn và khả năng chống ăn mòn tốt hơn, thường được dùng cho các tàu lớn hoặc tàu hoạt động trong điều kiện khắc nghiệt.
Xích neo được sản xuất với nhiều đường kính khác nhau, từ vài chục milimet đến hơn 100 milimet, tùy thuộc vào kích thước và trọng tải của tàu. Đường kính xích càng lớn, khả năng chịu lực càng cao.
Cấp độ U1 (Grade 1): Độ bền thấp nhất, thường dùng cho các loại tàu nhỏ hoặc ứng dụng phụ trợ.
Cấp độ U2 (Grade 2): Cấp độ phổ biến, có độ bền trung bình.
Cấp độ U3 (Grade 3): Độ bền cao, thường được dùng cho tàu lớn, tàu chở hàng nặng.
Việc lựa chọn cấp độ xích neo phải tuân thủ các quy định của các tổ chức đăng kiểm hàng hải quốc tế như DNV, ABS, Lloyd's Register, v.v.
Quy trình sản xuất xích neo phải tuân thủ các tiêu chuẩn nghiêm ngặt để đảm bảo chất lượng và an toàn. Các bước chính bao gồm:
Lựa chọn và xử lý vật liệu: Thép chất lượng cao được chọn lọc và xử lý nhiệt để đạt được các đặc tính cơ học mong muốn.
Tạo hình mắt xích: Thanh thép được nung nóng và tạo hình thành các mắt xích. Đối với mắt xích có thanh giằng, thanh giằng sẽ được hàn hoặc đúc cùng lúc.
Hàn và nối: Các mắt xích được hàn lại với nhau. Quá trình hàn phải được kiểm soát chặt chẽ để đảm bảo mối hàn không có khuyết tật.
Xử lý nhiệt: Sau khi hàn, xích được xử lý nhiệt để tăng cường độ bền và độ dẻo dai.
Kiểm tra và thử tải: Đây là bước quan trọng nhất. Xích neo được thử tải bằng máy kéo chuyên dụng để kiểm tra khả năng chịu lực. Thử tải thường bao gồm thử tải kéo (proof test) và thử tải phá hủy (breaking test) trên các mẫu đại diện.
Mạ kẽm (Galvanizing): Để tăng khả năng chống ăn mòn, xích neo thường được mạ kẽm nóng.
Việc bảo dưỡng định kỳ là rất quan trọng để đảm bảo an toàn cho tàu. Các công việc bảo dưỡng chính bao gồm:
Kiểm tra trực quan: Thường xuyên kiểm tra xích neo để phát hiện các vết nứt, biến dạng, mòn, hoặc ăn mòn.
Đo đường kính: Đo đường kính mắt xích ở các vị trí khác nhau để đánh giá mức độ mài mòn. Nếu đường kính giảm quá mức cho phép (thường là 10%), cần thay thế.
Vệ sinh và bôi trơn: Vệ sinh xích neo sau khi sử dụng để loại bỏ bùn, cát, và các chất bẩn khác. Có thể bôi trơn các khớp nối để giảm ma sát.
Đảo xích (End-for-end): Sau một thời gian sử dụng, phần xích gần neo chịu mài mòn nhiều hơn. Việc đảo đầu xích giúp phân bổ sự mài mòn đều hơn, kéo dài tuổi thọ của xích.
Kiểm tra đăng kiểm: Các tổ chức đăng kiểm sẽ kiểm tra toàn diện xích neo theo định kỳ để xác nhận rằng nó vẫn đáp ứng các tiêu chuẩn an toàn.